PS-cliëntelisme in hogere versnelling: binnenkort sociale woning voor iedereen?

Het kan niet op in Wallonië: nadat de Waalse regering eerder al de vierdaagse werkweek zonder loonverlies invoerde voor een aantal van haar ambtenaren, keurt zij nu ook een wetsvoorstel van de PS goed waardoor maar liefst één op de drie Walen vanaf volgend jaar in aanmerking komt voor een sociale woning. Het contrast met het Vlaamse sociale woonbeleid kan haast niet groter zijn. “Sociale woningen zijn er in de eerste plaats voor wie het meeste nood eraan heeft”, stelt Vlaams minister van Wonen Liesbeth Homans. “Maar in Wallonië kunnen binnenkort zelfs eigenaars van een woning aanspraak maken op een sociale huurwoning. Dat is de wereld op z’n kop.”

Mocht het jaarinkomen van een Waals gezin tot dusver niet meer dan 51.300 euro bruto bedragen om in aanmerking te komen voor een sociale woning, dan wordt die grens vanaf 2017 gevoelig verhoogd, tot 69.400 euro. Ook voor alleenstaanden wordt het inkomensplafond opgetrokken: van 42.400 tot 56.900 euro bruto per jaar. In Vlaanderen liggen die grenzen op minder dan de helft. “Wij hebben bovendien de eigendomsvoorwaarde aangescherpt voor wie sociaal wil huren”, verklaart Homans. “Vroeger werd een gedeeltelijke eigendom toegestaan. Wie bijvoorbeeld voor 95 procent eigenaar was van een woning, had wel nog recht op een sociale huurwoning. Dat is intussen verboden: geen enkele vorm van eigendom is nog toegestaan, als je een sociale woning wilt huren.” Niet zo in Wallonië: vanaf volgend jaar kom je ginder zelfs als woningeigenaar in aanmerking voor een sociale woning. Het volstaat dat je die eigen woning toevertrouwt aan een makelaar, omdat ze te groot of te klein is of niet langer aangepast aan jouw noden.

“In Vlaanderen hebben we ook tijdelijke contracten ingevoerd voor sociale huurwoningen”, vervolgt Homans. “Wie na verloop van tijd voldoende verdient om een eigendom aan te kopen of op de private huurmarkt terecht te kunnen, stroomt op die manier ook effectief door. Zo zorgen wij ervoor dat wie de hoogste woonnood heeft, het snelst in aanmerking komt voor een sociale huurwoning. Tegelijk versterken we de private huurmarkt, zodat er een voldoende betaalbaar en kwaliteitsvol aanbod aan huurwoningen voorhanden is. En uiteraard blijven we ook sociale huurwoningen bijbouwen.”

PS-cliëntelisme terug van nooit weggeweest: Waalse sociale woning vr iedereen: inkomen +60.000 euro, eigenaars,... . https://t.co/7uCZg5KFfO

— Liesbeth Homans (@LiesbethHomans) 14 december 2016

Valse belofte

Uit cijfers van de FOD Economie blijkt dat Wallonië anderhalf miljoen alleenstaanden telt die ouder zijn dan achttien en minder dan 56.900 euro per jaar verdienen. Voor alle duidelijkheid: dat is zowat één op de drie Walen. Pijnlijk detail: momenteel staan in Wallonië al zo’n veertigduizend mensen op een wachtlijst voor een sociale woning. Het voorstel van de PS gaat die lijst alleen nog verder doen aangroeien, maar biedt geen enkele oplossing voor de woonnood van wie al op die lijst stond. Integendeel, de belofte van een sociale woning is er één die de partij bij voorbaat niet kan inlossen. Zeker als je weet dat het Waals Gewest nu al de deelstaatoverheid is met de hoogste schuld, terwijl het toch veel kleiner is dan Vlaanderen. Het hele voorstel lijkt dan ook louter ingegeven door electorale belangen en de politieke druk van de extreemlinkse oppositie. “De PS voelt de hete adem van de PTB in de nek”, besluit minister Homans. “Daardoor schakelt de partij nog een versnelling hoger in haar cliëntelisme, dat weer helemaal terug is van in wezen nooit weggeweest.”

Ten slotte is het ook heel twijfelachtig of Europa een dergelijk beleid wel zal accepteren en het niet eerder zal beschouwen als ongeoorloofde staatssteun. Als je zulke hoge inkomens toelaat, kan je nu eenmaal moeilijk nog van sociale woningen spreken. Zo loopt er op dit moment al een procedure tegen Frankrijk voor een gelijkaardige zaak.